Ar-Ge harcaması 2 kat artarak 377,5 milyar liraya yükseldi

Buna göre, gayrisafi yurt içi AR-GE harcaması 2023’te bir önceki yıla göre yüzde 110.6 artarak, 178 milyar 873 mil­yon lira artarak 377 milyar 542 milyon liraya çıktı. Gay­risafi yurt içi AR-GE harca­masının GSYH içindeki ora­nı 2022’de yüzde 1,32 iken, 2023’te 26 trilyon 545 mil­yar 722 milyon liralık GSYH içindeki oranı yüzde 1,42 ol­du. AR-GE harcamalarında mali ve mali olmayan şirket­ler yüzde 65,1 ile en büyük pa­ya sahip oldu.

Bunu yüzde 30 ile yükseköğretim takip etti. Kar amacı olmayan kuruluş­lar tarafından yapılan AR-GE harcamalarının da dahil ol­duğu genel devlet AR-GE har­camalarının toplam AR-GE harcamaları içindeki payı ise yüzde 4,9 oldu. AR-GE har­camaları içerisinde personel harcamaları yüzde 52,5 ile en büyük harcama kalemini oluşturdu. AR-GE harcama­larının 2023’te yüzde 52,6’sı mali ve mali olmayan şirket­ler tarafından finanse edilir­ken genel devlet AR-GE har­camalarının yüzde 33,1’ini, yükseköğretim yüzde 12,7’si­ni, yurt dışı kaynaklar yüzde 1,6’sını ve diğer yurt içi kay­naklar yaklaşık olarak yüzde 0,03’ünü finanse etti.

Personeli sayısı 291 bine yaklaştı

Tam zaman eşdeğeri (TZE) cinsinden 2023’te toplam 290 bin 850 kişi AR-GE per­soneli olarak çalıştı. Sektör­ler itibarıyla dağılımına ba­kıldığında ise TZE cinsinden toplam AR-GE personelinin geçen yıl yüzde 65,4’ü mali ve mali olmayan şirketlerde, yüzde 31,4’ü yükseköğretim­de ve yüzde 3,1’i kar amacı ol­mayan kuruluşların da dahil edildiği genel devlet sektö­ründe yer aldı.

En fazla yüksek teknoloji girişimcileri harcadı

Mali ve mali olmayan şirketler tarafından 2023’teki 245 milyar 966 milyon lira AR-GE harcamasının yüzde 53,2’si AR-GE merkezlerinde gerçekleştirildi. AR-GE merkezlerindeki AR-GE harcamasının yüzde 88,3’ü, 250 ve üzeri çalışan sayısına sahip olan girişimler tarafından yapıldı. İmalat sanayisinde AR-GE faaliyeti yürüten girişimler teknoloji düzeylerine göre sınıflandırıldığında, 2023’te imalat sanayinde yapılan 139 milyar 469 milyon lira AR-GE harcamasının yüzde 47,5’inin yüksek teknoloji faaliyetinde yer alan girişimler tarafından gerçekleştirildiği görüldü.

İmalat sanayisindeki toplam AR-GE harcamasının yüzde 40’ı orta yüksek teknoloji faaliyetindeki girişimler, yüzde 8,5’i orta düşük teknoloji faaliyetindeki girişimler ve yüzde 4’ü düşük teknoloji faaliyetindeki girişimler tarafından yapıldı.